بیتکوین: یک رشته کد قدیمی به نام OP_CAT ممکن است کلید باز کردن پتانسیل واقعی بیتکوین در حوزه مالی غیرمتمرکز (DeFi) باشد و در آینده موجب پیشی گرفتن آن از اتریوم در این بخش شود.
یک رشته کد قدیمی و نهفته در لایه اصلی بیتکوین میتواند قابلیتهای جدیدی را به شبکه بیتکوین اضافه کند که پتانسیل این را دارد که بیتکوین را در زمینه فعالیتهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) به رقیب جدی اتریوم تبدیل کند.
این ارتقاء که “OP_CAT” (مخفف عملیات کد الحاقی) نام دارد، به چند خط ساده کدی اشاره دارد که در ابتدا توسط ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. این کد بخشی از سیستم اسکریپتنویسی اولیه بیتکوین بود و بهطور مؤثر کارایی تراکنشهای بیتکوین را افزایش میداد و دامنه عملیات قابل انجام با BTC را گسترش میداد.
با این حال، ناکاموتو در ابتدا نگران بود که OP_CAT ممکن است شبکه بیتکوین را در معرض خطرات امنیتی قرار دهد، از جمله حملات عدم سرویس (DoS) و ایجاد نیازهای حافظهی نمایی که ممکن است شبکه را با مشکل مواجه کند.
بنابراین، ناکاموتو در سال ۲۰۱۰ این کد را از مجموعه کدهای فعال حذف کرد تا بیتکوین سادهتر و مقاومتر شود.
اما در اکتبر ۲۰۲۳، رمزنگار ایتان هایلمن و مهندس ارشد شرکت Botanix Labs، آرمین صبوری، جان تازهای به ایده OP_CAT بخشیدند و پیشنهادی برای بازگرداندن این کد به شبکه بیتکوین از طریق یک فورک نرم ارائه دادند.
اگر این ارتقاء تایید شود، تغییرات جدیدی به شبکه وارد خواهد شد که از جمله آنها میتوان به امکان پیادهسازی رولآپها و گسترش قابلیتهای Bitcoin Taproot و قراردادهای هوشمند مانند اشاره کرد.
از آن زمان، OP_CAT به سرعت مورد توجه نه تنها در محافل بیتکوین، بلکه در جامعه توسعهدهندگان گستردهتری قرار گرفته است.
در تاریخ ۲۵ آوریل، OP_CAT به عنوان پیشنهاد بهبود بیتکوین (BIP) شماره ۳۲۷ تأیید شد که گامی واقعی به سمت معرفی و پذیرش این ارتقاء نرمافزاری بود.
در حالی که ارتقاء OP_CAT بدون حامیان نبوده است — از جمله بنیانگذاران Taproot Wizard، اودی ورتهایمر و اریک وال — ایلی بن-ساسون، مدیرعامل StarkWare و یکی از چهرههای برجسته صنعت اتریوم، یکی از اصلیترین حامیان معرفی OP_CAT است.
یک افزودنی “ساده” با پتانسیل بزرگ
در گفتوگو با Cointelegraph، ایلی بن-ساسون اظهار کرد که هدف او این است که شبکه بیتکوین را به سطحی برساند که قادر به پردازش هزاران تراکنش در ثانیه باشد و Starknet را به اولین شبکهای تبدیل کند که بهطور همزمان بر روی بیتکوین و اتریوم تسویهحساب میکند.
بن-ساسون افزود که تأیید OP_CAT — که امکان پیادهسازی رولآپها، تعهدات (covenants)، اثبات تقلب و مقیاسپذیری STARK را فراهم میکند — کلید دستیابی به مقیاسپذیری واقعی برای بیتکوین است.
او گفت: “با افزودن ساده OP_CAT، نمیتوانید قراردادهای هوشمند واقعی را به خود بیتکوین وارد کنید. بیتکوین قادر به اجرای چیزی مانند یونیسوآپ نخواهد بود، اما به راحتی میتوانید Ekubo، که نسخهای از یونیسوآپ v4 بر روی Starknet است، را در یک شبکه لایه دوم (L2) روی بیتکوین اجرا کنید.”
او افزود: “اما حتی با این تغییر، به طور فنی میتوانید تمامی امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و فراتر از آن را داشته باشید: بازیها، SocialFi و DePIN.”
اما همه به ضرورت OP_CAT برای رشد بیتکوین در بلندمدت متقاعد نشدهاند و برخی معتقدند ساختار کنونی سایدچینها (زنجیرههای جانبی) برای مقیاسپذیری بیتکوین کافی است.
بارت ون در وورت، مدیر استراتژی پروتکل استیکینگ مایع بیتکوین، pSTAKE، گفت که OP_CAT ممکن است یک ریسک غیرضروری باشد، با توجه به موفقیت نسبی سایدچینهای بیتکوین در مقیاسپذیری شبکه بیتکوین تاکنون.
او افزود: “این یک ریسک بهنوعی برای BTC معرفی میکند. چرا باید با چیزی که به خوبی کار میکند، دست بزنیم؟”
او در ادامه گفت: “واقعا نمیدانم چقدر این تغییر ضروری است، چون شما میتوانید ببینید که همه این سایدچینها در حال شکلگیری و ساخت در اطراف بیتکوین هستند. این باید بیشتر از کافی باشد.”
سایدچینهای بیتکوین به شبکههایی مانند CORE، Stacks، BitLayer و bSquared اشاره دارد که شبکههای بلاکچینی جداگانهای هستند که بهطور موازی با شبکه بیتکوین عمل میکنند، اما به ماشین مجازی اتریوم (EVM) تسویهحساب میکنند و از پلهایی برای انتقال داراییها بین این شبکهها و شبکه اصلی استفاده میکنند.
CORE — مشابه سایر سایدچینهای بیتکوین — به بیتکوینیها این امکان را میدهد که بیتکوینهای بلااستفاده خود را به پروتکل CORE DAO منتقل کنند و بازدهی کسب کنند، بازدهی که در غیر این صورت بیتکوینها در یک کیف پول سرد بهطور غیرفعال باقی میماند.
بن-ساسون از خطرات مربوط به معرفی OP_CAT آگاه است و به همین منظور یک صندوق تحقیقاتی به ارزش ۱ میلیون دلار برای توسعهدهندگان راهاندازی کرده است. این اقدام بخشی از تلاش گستردهتری است تا مزایا و معایب OP_CAT مورد ارزیابی قرار گیرد و اطمینان حاصل شود که این تغییر بهطور ایمن و امن پیادهسازی خواهد شد.
سایدچینها کافی نیستند تا تحولی ایجاد کنند
لاخلان فینی، بنیانگذار Labrys، دیدگاه مخالفی دارد و معتقد است که سایدچینها به تنهایی نوآوری یا امنیت کافی برای جذب بیتکوینیهای اصلی (OG Bitcoiners) ارائه نمیدهند.
او گفت: “در حال حاضر هیچ لایه دوم واقعی (L2) بر روی بیتکوین وجود ندارد — به جز شبکه لایتنینگ که کار زیادی انجام نمیدهد.”
فینی افزود که اکثریت سایدچینهای فعلی بیتکوین در واقع هیچ چیز بیشتر از لایه دومهای تسویهشده به ماشین مجازی اتریوم (EVM) و پلهای بزرگنمایی شدهای نیستند که به اشتباه به عنوان شبکههای لایه دوم بیتکوین شناخته میشوند.
او گفت: “بسیاری از این پروژهها حتی به اتریوم تسویهحساب میکنند و یک پل به BTC دارند و در حالی که از نظر فنی با بیتکوین همراستا هستند، واقعاً نمیتوان آنها را یک لایه دوم واقعی بیتکوین نامید.”
فینی اینجا مشکلی را مطرح کرد. او توضیح داد که چون سایدچینهای فعلی BTC به طور بومی به شبکه تسویهحساب نمیکنند، در حقیقت امکان ایجاد حلقه بازخورد مثبت فعالیت را که برای پیشرفت BTC و رقابت با ETH در آینده ضروری است، فراهم نمیکنند.
او گفت: “و برای انجام این کار، باید به سمت داشتن یک محیط واقعاً بدون نیاز به اعتماد (trustless) حرکت کنید، و OP_CAT قطعاً نقش بسیار بزرگی در این فرآیند خواهد داشت.”
فینی گفت که مسیر پیشروی بیتکوین DeFi و دیگر کاربردهای احتمالی که بر روی شبکه پس از معرفی OP_CAT ساخته میشوند، لزوماً قرار نیست با پذیرش ناگهانی و گسترده همراه باشد و ممکن است مدتی طول بکشد تا حامیان محتاط و محافظهکار بیتکوین با این برنامه هماهنگ شوند.
او گفت: “فکر نمیکنم که جمعیت فعال DeFi اتریوم به یکباره از اتریوم دست بکشند و شروع به استفاده از لایه دومهای BTC و بیتکوین DeFi و هر چیز دیگری کنند.”
او افزود: “همچنین یک بخش عظیم از طرفداران BTC وجود دارند که بسیاری از این پروتکلها و برنامهها را کلاهبرداری و شیتکوین میدانند و هیچ علاقهای به آنها ندارند، بهویژه وقتی که اینها سایدچینهایی هستند که به شبکههای دیگر تسویهحساب میکنند.”
برای فینی، OP_CAT این مشکل را با ارائه کاربرد واقعی و امنیت در سطح پایه بر روی BTC حل میکند.
OP_CAT تنها یک ارتقاء نیست؛ بلکه یک حلقه نجات است
آورد؛ او معتقد است که این تغییر در واقع یک مؤلفه حیاتی برای بقای بلندمدت شبکه BTC است.
نگرانی مشترک میان منتقدان و حامیان شبکه بیتکوین این است که در نهایت به جایی خواهد رسید که دیگر نتواند تحت مدل اقتصادی فعلی خود خود را حفظ کند.
در حال حاضر، BTC تقریباً بهطور کامل به درآمد استخراجکنندگان و کارمزدها وابسته است و — به جز در سناریوی ایدهآل و غیرمحتملی که قیمت BTC هر چهار سال دقیقاً دو برابر شود — پاداشهای بلوک قادر نخواهند بود برای همیشه از شبکه حمایت کنند و انگیزهای برای امنیت شبکه ایجاد نمایند.
او افزود: “تمام سایدچینهایی که الان مطرح میشوند فقط راهحلهای سریع و کوتاهمدت هستند. تنها راهی که بیتکوین DeFi میتواند از اتریوم DeFi بزرگتر شود این است که نهنگهای BTC سرمایههای خود را جابهجا کنند و آنها را به پروتکلها متصل کنند.”
فینی گفت: “بیتکوین نمیتواند بهطور بلندمدت همانطور که امروز هست، دوام بیاورد. باید یک اکوسیستم لایه دوم (L2) پویا داشته باشد.”
او گفت: “اگر این موضوع را به شدت در نظر بگیرید، تقریباً ۹۰ درصد از درآمد استخراجکنندگان امروز از پاداشهای بلوک میآید. در نهایت، پاداشهای بلوک خشک میشوند و دیگر پاداش بلوکی وجود نخواهد داشت. بنابراین، درآمد استخراجکنندگان باید از کارمزد تراکنشها تأمین شود. در نهایت، به نقطهای خواهید رسید که BTC باید خودش را بر اساس کارمزد تراکنشها حفظ کند وگرنه از بین میرود.”
او اضافه کرد: “بسیاری از مردم فکر میکنند این موضوع ۱۰۰ سال دیگر اتفاق میافتد، اما در واقع فقط یکی دو هاوینگ فاصله داریم، زمانی که پاداش بلوک آنقدر کوچک میشود که برای حفظ امنیت شبکه کافی نیست و بنابراین کارمزد تراکنشها باید بهطور قابل توجهی افزایش یابد.”
او گفت: “گزینههای آن این است: یا نتواند یک اکوسیستم L2 ایجاد کند و از بین میرود، یا یک اکوسیستم L2 پویا داشته باشد که در آن لایه اول (L1) به یک زنجیره تسویهحساب تبدیل شده و به رشد خود ادامه دهد.”
